Szkolenia BHP pracowników sezonowych
Dziś odpowiadamy na pytanie naszego Klienta:
Czy osoba zatrudniona do pracy sezonowej na podstawie umowy zlecenia na stanowisku kelnera powinna być przeszkolona z zakresu bhp?
Obowiązkiem pracodawcy jest zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy nie tylko pracownikom, ale i osobom fizycznym wykonującym pracę na podstawie umów cywilnoprawnych. Nie oznacza to jednak bezwzględnego obowiązku kierowania zleceniobiorców, bez względu na wiek, na szkolenia z zakresu bhp. Szkolenia są jedynie wskazane wówczas, gdy jest to podyktowane charakterem pracy oraz szeroko rozumianymi warunkami środowiska pracy.
Standardem jest wykonywanie pracy w ramach stosunku pracy. Świadczący usługi w jego ramach nazywany jest pracownikiem i korzysta z ogółu praw, jakie są zagwarantowane przez przepisy prawa pracy – w szczególności ustawę z dnia 26 czerwca 1974 r. -Kodeks pracy-dalej k.p. Wobec pracowników pracodawca musi podejmować szereg działań z zakresu bhp. Jego obowiązkiem jest bowiem organizowanie pracy w sposób bezpieczny i niezagrażający zdrowiu oraz życiu pracowników. Przejawem szczególnej dbałości o bezpieczeństwo pracowników są obowiązki pracodawcy z zakresu tzw. profilaktycznej opieki zdrowotnej, jak również dotyczące zaznajamiania pracowników ze sposobem wykonywania pracy oraz zagadnieniami bhp. Pracodawca ma zatem obowiązek kierowania pracowników na badania lekarskie – mające na celu weryfikację stanu zdrowia pracownika pod kątem braku przeciwwskazań do umówionej pracy oraz jego przeszkolenie z zakresu bhp, co umożliwi zapoznanie się z przepisami oraz zasadami bhp, przekładając się na bezpieczne wykonywanie pracy.
W przypadku zleceniobiorców, powyższych obowiązków nie ma. Może to sugerować zupełny brak obowiązku kierowania ich na badania profilaktyczne oraz szkolenia bhp. Warto jednak, aby zatrudniający na postawie zlecenia przeanalizował, czy skierowanie na badania i przeszkolenie nie będzie zasadne z punktu widzenia bezpieczeństwa pracy osoby zatrudnionej na zlecenie.
Oceniając zagadnienie kierowania zleceniobiorców na badania profilaktyczne oraz szkolenia bhp, należy zauważyć, że często wykonują oni zbliżoną pracę w analogicznych warunkach środowiska pracy jak pracownicy. Jest to argument przemawiający za zasadnością kierowania (wymagania od zleceniobiorców) na badania profilaktyczne. Jeżeli zleceniodawca uzna, że ze względu na charakter pracy zleceniobiorcy lub biorąc pod uwagę warunki środowiska pracy, przeprowadzenie badań oraz szkoleń bhp będzie zasadne – wówczas istnieje możliwość skierowania zleceniobiorcy na takie badania oraz szkolenia. Warto w tym miejscu odwołać się do art. 304 k.p., który zobowiązuje pracodawcę do zapewnienia bezpiecznych oraz higienicznych warunków pracy nie tylko pracownikom, ale i osobom fizycznym wykonującym pracę na innej podstawie, np. w oparciu o zlecenie.
Rozważając kwestię kierowania zleceniobiorców na badania lekarskie oraz szkolenia bhp, należy również dokonać analizy wykonywanej przez nich pracy. Jeżeli okaże się, że wykonują oni pracę, której charakter wpisuje się w definicję stosunku pracy, wówczas ma miejsce obejście przepisów o pracowniczej formie zatrudnienia, a obowiązek skierowania na badania oraz szkolenia bhp będzie jak najbardziej aktualny.
Reasumując – zatrudnienie na podstawie umowy cywilnoprawnej, która nie spełnia wymogów stosunku pracy nie rodzi po stronie podmiotu zlecającego konieczności kierowania zleceniobiorcy na badania oraz szkolenia. Przyjmuje się, że są one zalecane w przypadku, gdy zleceniobiorca świadczy pracę w podobnych warunkach środowiska pracy jak pracownicy oraz gdy jest to podyktowane szczególnymi okolicznościami i zagrożeniami wynikającymi ze zleconej pracy.